Wat is het Analemma? Welnu, dat is zonder twijfel het best te begrijpen over een tijdsverloop- laten we dus beginnen met DE VERGELIJKING VAN DE TIJD. Een wiskundig construct met een onwerkelijk aanmatigende naam, De Vergelijking van de Tijd wordt gebruikt om de STAND van de zon in de hemel op een specifieke dag, tijdsstip en locatie te vinden. Het ziet er zo uit:

E = 9.87sin(2B) – 7,53cos(B) – 1,5 sin(B)

Waar E in minuten is en

B = 360°(N – 81)/364als sin en cos argumenten hebben in graden,

of

B = 2(N – 81)/364als sin en cos argumenten hebben in radialen.

Hier is N het zogenaamde dagnummer; N=1 voor 1 Januari, N=2 voor 2 Januari, enzovoort.

The Vergelijking van de Tijd is, eenvoudiger uitgedrukt, het VERSCHIL tussen de tijd op een zonnewijzer en de tijd op een klok. Natuurlijk kwam de zonnewijzer voor de mechanische klok, dus een andere manier om dit verschil te op te vatten is als het verleden dat maat probeert te houden met de toekomst, of hoeveel sneller of langzamer morgen zou moeten zijn dan vandaag of gisteren.

Begrepen?
-Nog niet.

Deze discrepantie tussen zonnetijd (zonnewijzer) en middelbare tijd (klok) ontstaat door twee primaire factoren – EXCENTRICITEIT en OBLIQUITEIT. De aarde draait niet om de zon in een precieze cirkel, maar eerder in een ovaal. Ze koerst op sommige punten sneller dan op andere – dat is haar excentriciteit. De as van de aarde loopt niet precies op negentig graden, maar is gekanteld (2,3 graden) hetgeen maakt dat het draaien van de aarde als dat van een draaitol is – dat is haar obliquiteit.

Deze twee voorwaarden resulteren in het verschil dat wordt uitgedrukt door De Vergelijking van de Tijd als TWEE WEDIJVERENDE SINUSGOLVEN, een met een omlooptijd van een jaar, en een met de helft daarvan. Het verschil over het verloop van een jaar tussen ZONNETIJD en MIDDELBARE TIJD kan oplopen tot 30 minuten. De excentriciteit van de aarde produceert EEN SINUSGOLF MET EEN OMLOOPTIJD VAN EEN JAAR. Haar OBLIQUITEIT produceert EEN TWEEDE SINUSGOLF, MAAR MET EEN OMLOOPTIJD VAN EEN HALFJAAR.

Vervolgens

Het resultaat van deze twee wedijverende sinusoïden, elk met een verschillende omlooptijd, is een terugkerend teken ‘8’, dat zich aftekent tegen het zwerk OVER HET VERLOOP VAN EEN JAAR bij het in- en uit fase geraken van de twee sinusgolven – Dit is de Analemma.

Dus...

Als je een jaar lang iedere dag op hetzelfde tijdstip een foto neemt van de zon in de lucht met een verankerde camera, en de beelden samenvoegt, krijg je dit:

Snap je?

Een ding dat op mijn to-do list van het leven staat, hoe onmogelijk realiseerbaar ook, is een ruimtevaart. De gedachte hoe het is om je in het luchtledige te bevinden, nietig in de zwarte oneindigheid waar de aarde een knikker groot is, gaat mijn gedachten te boven. Ik zou willen weten hoe het is om een borstcrawl te maken. Zou ik met ketchup mijn naam in de lucht kunnen schrijven als ik maar snel genoeg ben?

Maar een interview met Suni Williams zette mij grofweg weer met beide voet op aarde. Williams is een Amerikaanse astronaute die zich ruim een jaar in de ruimte bevond voor twee missies ten dienste van het International Space Station. In het interview met BBC vertelde ze hoe je het leven in de ruimte dragelijk maakt. Van belang was alles zo “gewoon” mogelijk te houden. Ze borstelde d’r haar elke dag precies zoals ze thuis deed, los van of het er ook werkelijk beter door uitzag. Memorabilia zoals een knuffeldier van haar kleine Jack Russell nam ze mee, maar ook marshmallow-crème. Zo kon ze haar favoriete snack maken waar ze van jongs af aan verzot op was.

Maar ze vertelde ook dat op zo’n grote afstand, ondanks de normaliteit die ze probeerde te implementeren, aardse zaken triviaal werden. Politiek speelde geen rol meer; ze was een mens en niet meer een Amerikaan. Niet het nieuws zelf maar de mensen werden belangrijk in haar gedachten. Deze verandering van blik, in combinatie met de impact van het dagelijkse, deed me opeens beseffen wat kunstwerken zo nu en dan kunnen. Ze zijn (bijna) volledig ontleedbaar in alledaagse zaken: welke materialen er worden gebruikt, wat er wel en niet wordt afgebeeld, hoe groot het is en welke andere (fysieke) eigenschappen je nog meer wilt erkennen. En tegelijkertijd wordt je plots omgeven door een veilige ruimte als een cocon die je in staat stelt fenomenen van een afstand te bekijken. Gelanceerd met het ontbreken van weerstand krijgen gedachten de vrijheid. Wat gaat me aan het hart en wat kan me gestolen worden? Wie ben ik op dat kleine haarspeldje binnen die te verwaarlozen tijd? Soms komen de gedachten als een windtunnel, soms doen ze zich netjes een-voor-een voor als een sollicitatieronde. En opeens ben je weer op aarde door de gewoonheid dat het maar een projectie of simpelweg klei is die zorgt dat je niet langzaam de oneindigheid in wegdrijft. Je hebt het aardse, dagelijkse nodig om veilig op afstand te kunnen overleven en het aardse te overzien.

Misschien wordt het ooit betaalbaar om een werkelijke ruimtereis te maken en op weg naar de rode planeet werkelijk de aarde te begrijpen met mijn favoriete shirt als herinnering aan het “gewone”. Maar tot die tijd neem ik genoegen met minder en is James Turrell mijn copiloot.