239 Things

1000 Things is een subjectieve encyclopedie van inspirerende ideeën, dingen, personen en gebeurtenissen.

Lees de meest recente artikelen, of mail de om bij te dragen.

Studium Generale 1000things lectures, The Hague

239 Things

Curator en schrijfster, bekend van onder andere tentoonstellingen en publicaties Tussen Hemel en Hel - Sterven in de Middeleeuwen en Kijk op de Oudegyptische tekenkunst.

Dood en leven zijn niet van elkaar te scheiden en in de middeleeuwen kwam dit besef tot uiting in een bepaald type voorwerpen, de memento mori, letterlijk ‘bedenk dat je zal sterven’. Eigenlijk verschilt dit gegeven niet erg van het gnothi seauton (γνωθι σεαυτόν) uit de klassieke wereld, maar in plaats van het doodsbesef aan te grijpen als een excuus om volop te leven, is het leven in de middeleeuwen erop gericht een zo goed mogelijke dood en een zo pijnloos mogelijke tijd na de dood te hebben.

Zo’n memento mori kan verschillende vormen aannemen. Zo is er bijvoorbeeld het thema van het jonge meisje en de dood, de dodendans die iedereen ongeacht rang of stand meesleurt in een dolle reidans en er is het verhaal van de drie doden en de drie levenden: Drie mooie, stoere jongemannen, een hertog, een graaf en een prins, maken samen een reis. Op een dag ontmoeten ze drie skeletten op hun weg. De mannen zijn niet helemaal op hun gemak en vragen wie die doden precies zijn, waarop de doden antwoorden: “Wat wij (ooit) waren, zijn jullie (nu), wat wij zijn, zullen jullie zijn (Quod fuimus, estis; quod sumus, vos eritis). Weelde, schoonheid en faam zijn vergankelijk. Toon oprecht berouw en leid een eenvoudig leven van nu af aan, dan kan je na de dood de eeuwigheid in de heerlijkheid van God doorbrengen”.
Memento Mori hanger

Tweede helft 16e eeuw

Deze tekst is geschreven voor de expositie 'Tussen Hemel en Hel. Sterven in de middeleeuwen' in het Jubelparkmuseum van 2.12.2010 tot 24.04.2011

Tags: dood, religie